วัดดุสิดารามวรวิหาร

5 /5 ณัฐดนัย ภักดีวีรวงศ์: 352...31 12 2567 วัดดุสิดารามวรวิหาร Wat Dusidaram เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร เดิมชื่อว่าวัดเสาประโคน ตั้งอยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งตะวันตก ที่อยู่: 7 เชิงสะพาน พระปิ่นเกล้า - ท่ารถไฟ แขวงบางยี่ขัน เขตบางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร พระอุโบสถมีพระประธาน เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย มีพระอัครสาวกนั่งประนมมือ อยู่ข้างซ้ายขวาข้างละองค์ นั่งพับแพนงเชิงอยู่บนแท่นบัวคว่ำบัวหงายผินหน้าเข้าหาพระประธาน จิตรกรรมฝาผนังภายในเป็นภาพเทพชุมนุม เป็นเรื่องทศชาติและพุทธประวัติตอนผจญมาร และตอนเสด็จลงจากดาวดึงส์ ณัฐดนัย ภักดีวีรวงศ์ .... ถ่ายภาพ.... 31 12 2567 มีทั้งหมด 80 ภาพ วัดนี้อยู่ในอัลบั้มที่ 352 ของผู้เขียน (ภาพถ่ายของผู้เขียนทุกภาพทุกอัลบั้มสามารถนำไปใช้ได้ ผู้เขียนตั้งใจที่จะเผยแผ่พระพุทธศาสนา เพื่อประโยชน์ในการสื่อสารศาสนาในวงกว้าง โดยไม่ต้องขออนุญาติ การทำให้ธรรมะได้มีการเผยแพร่ขยายกว้างออกไปยิ่งขึ้นๆ จึงเป็นการสืบต่อพระพุทธศาสนาให้ยั่งยืนยาวนานออกไป ) จากวัดภุมรินทร์ราชปักษี ฝั่งตรงข้ามคือวัดดุสิดาราม ผู้เขียนสอบถาม จนท ว่าจะเข้าไปถ่ายภาพ อุปสรรคคือโบสถ์ไม่ได้เปิดช่วงที่เข้าไปใหม่ๆ โชคดีที่พี่ที่ได้คุยจากวัดเเรกมาเห็นเข้า กำลังจะเข้าไปอุโบสถ ก็เลยได้รับโอกาสถ่ายภาพด้านใน มีความงดงามมากทั้งจากพระประธาน ภาพจิตรกรรม รู้สึกโชคดีที่เข้ามาจังหวะที่ดี ผู้ดูเเลวัดก็ใจดีที่ให้โอกาสถ่ายภาพด้านในเเละด้านนอก ออกมาด้านนอกรอบพระอุโบสถมีความงดงาม เงียบสงบดี ออกจากจุดนี้ไป ทางก่อนเข้าอุโบสถมีต้นไม้ปลูกอยู่หลายต้นดูร่มเย็น เจดีย์สีขาวก็มีให้เห็นเช่นกัน วัดดุสิดาราม เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร เดิมชื่อว่าวัดเสาประโคน สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงศรีสุนทรเทพ พระเจ้าลูกเธอในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ ๑) ได้ทรงสถาปนาขึ้น ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย (รัชกาลที่ ๒) สมเด็จพระบวรราชเจ้า กรมพระราชวังบวรมหาเสนานุรักษ์ ได้ทรงสร้างกุฏิด้านหน้า ๑ คณะ หอสวดมนต์ ศาลาการเปรียญ เจดีย์ และบูรณปฏิสังขรณ์ถาวรวัตถุอื่น ๆ ทรงบรรจุอัฐิเจ้าฟ้ากรมหลวงศรีสุนทรเทพ ซึ่งเป็นพระเชษฐภคนี ในบริเวณกุฏิที่สร้างใหม่ และพระราชทานนามวัดว่า “วัดดุสิดาราม” พระอุโบสถเป็นอาคารก่ออิฐถือปูนมีระเบียงทั้งด้านหน้าและด้านหลัง หลังคาลด ๓ ชั้นมุงกระเบื้อง ประดับช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ หน้าบันจำหลักรูปเทพพนม และรูปพระนารายณ์ทรงครุฑปิดทอง บานประตู หน้าต่าง เขียนลายรดนํ้าทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ ภายในพระอุโบสถมีพระประธาน เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย มีพระอัครสาวกนั่งประนมมืออยู่ข้างซ้ายขวาข้างละองค์ นั่งพับแพนงเชิงอยู่บนแท่นบัวคว่ำบัวหงายผินหน้าเข้าหาพระประธาน จิตรกรรมฝาผนังภายในเป็นภาพเทพชุมนุม เป็นเรื่องทศชาติและพุทธประวัติตอนผจญมาร และตอนเสด็จลงจากดาวดึงส์ เป็นภาพที่ยกย่องกันว่างามยอดเยี่ยมของยุครัตนโกสินทร์ ซึ่งเป็นฝีมือของช่างที่มีชื่อเสียงในรัชกาลที่ ๓ ประวัติ พระอารามนี้เป็นวัดโบราณ เดิมชื่อว่าวัดเสาประโคน ส่วนเรื่องที่จะมีมูลเหตุเป็นมาอย่างไรจึงมีชื่อดังนั้น ไม่ทราบแน่นอน เพราะยังไม่พบหลักฐานยืนยัน มีเพียงแต่เรื่องเล่าว่าเมื่อท่านสุนทรภู่แต่งนิราศภูเขาทองในราว พ.ศ. 2371 ก็ได้กล่าวถึงวัดนี้ไว้ว่า ถึงอารามนามวัดประโคนปัก ไม่เห็นหลักลือเล่าว่าเสาหิน เป็นสำคัญปันแดนในแผ่นดิน มิรู้สิ้นสุดชื่อที่ฦาชา— นิราศภูเขาทอง อนึ่ง คำว่า “ประโคน” ซึ่งเป็นชื่อของพระอารามนี้ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ทรงนิยามไว้ดังนี้ว่า “โคน เห็นจะแปลว่า เสา ว่า หลัก ตัวอย่างเช่นคำ เสาประโคน ประ เป็นคำนำเข้าไปให้ผังพริ้งเพริศ เช่น จบ เป็นประจบ จวบเป็นประจวบ ชุมเป็นประชุม” ส่วนหลักฐานที่จะแสดงให้รู้ ว่าวัดนี้ได้สร้างขึ้นในปีไหน ใครเป็นผู้สร้าง และได้สร้างถาวรวัตถุหรือปูชนียวัตถุอะไรไว้บ้างในยุคแรก ก็ไม่มีปรากฏ จึงทราบไม่ได้

4 /5 Danai Winairat: โครงการกราบพระนอน 99 วัด ปี 2567 วัดที่ 1 วัดดุสิดารามวรวิหาร บางยี่ขัน บางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร พระนอนวัดนี้มีสององค์ องค์แรกเป็นพระนอนในชุดพระประจำวัน มีนามว่า พระพุทธมณีโชติ โดยพระพุทธมณีโชติองค์นี้เป็นปางไสยาสน์ ส่วนวันอื่นก็เป็นพระพุทธมณีโชติปางตามวัน ถูกสร้างขึ้นอย่างประณีต สวยงาม ตามพุทธนิยม พระศกเป็นก้นหอยขนาดเล็กจัดวางอย่างเป็นระเบียบ ห่มจีวรลายดอกละเอียดเต็มผืนจีวร ปลายนิ้วพระหัตถ์และพระบาทเสมอกัน ดูสมส่วนไปทั้งองค์ ความยาวประมาณ 2 เมตร ประดิษฐานอยู่ในพระระเบียงคดรอบพระอุโบสถด้านทิศเหนือ ส่วนในพระระเบียงคดด้านทิศตะวันออก ยังมีชุดพระพุทธรูปประจำวันอีกชุดหนึ่ง ที่สร้างจากหิน โดยปางสีหไสยาสน์ ทำได้สวยด้วยการใส่ลายที่ขอบจีวร ความยาวประมาณ 1.5 เมตร แต่โดยรวมองค์พระนอนดูสั้นป้อมไปหน่อย วัดดุสิดารามวรวิหารเป็นพระอารามหลวง จัดวางตำแหน่งพระอุโบสถในแนวเหนือ-ใต้ ใบเสมาอยู่ในซุ้มเหมือนกูบหลังช้าง มีหัวเม็ดยอดกูบ สวยงาม แต่ไม่ได้เข้าชมภายในพระอุโบสถ พระระเบียงคดรอบพระอุโบสถเขียนจิตรกรรมฝาผนัง และเจาะซุ้มจรนำเป็นระยะประดิษฐานพระพุทธรูปยืนปางถวายเนตรหลายองค์ในแต่ละซุ้ม นอกระเบียงคดยังมีศาลาเรือโบราณเป็นเรือไม้ตะเคียนขุดจำนวนมากเก็บรักษาไว้ เดินไปด้านทิศเหนือของวัด ยังมีวัดเก่าชื่อว่าวัดภุมรินทร์ราชปักษีที่ร่วมเข้ากับวัดดุสิดารามวรวิหาร มีวิหารประดิษฐานหลวงพ่อดำปางมารวิชัยด้านในและด้านหลังเป็นปางห้ามญาติ ส่วนอุโบสถประดิษฐานพระพุทธมณีโชติ 3 ปาง ปางถวายเนตร ปางห้ามญาติ และปางอุ้มบาตร ที่สวยอีกชิ้นคือหน้าบันอุโบสถเก่าแก่ที่ปั้นเป็นรูปนกยูงสวยงามมาก วัดต่อไป วัดโมลีโลกยารามราชวรวิหาร วัดอรุณ บางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร วัดก่อนหน้า วัดสนามชัย ดอนกำ สรรคบุรี ชัยนาท (วัดสุดท้ายโครงการกราบพระนอน 99 วัด ปี 2566)

5 /5 Suporn Kulwatnantachai: พระอาราม​หลวง​ขนาดใหญ่​ เดิ​มชื่อ​วัด​เสา​ประโคน​ เพราะ​มี​เรื่องเล่า​ว่า​เค​ยมี​เสา​หิน​ใหญ่​ปัก​ที่​มุ​มหลัง​พระอุโบสถ​ด้าน​ทิศเหนือ​ สมเด็จ​พระเจ้า​บรมวงศ์​ เธอ​เจ้าฟ้า​แจ่ม​ กรมหลวง​ศรี​สุนทร​เทพ​ พระราช​ธิดา​ใน​รัชกา​ลที่​ 1​ ได้ทรง​สถาปนา​ขึ้น​ แต่ไม่ทราบว่าทรงสร้างถาวรวัตถุ​หรือปูชนียวัตถุ​อะไรไว้บ้างในยุค​แรก​ ต่อมา​สมัย​รัชกา​ลที่​ 2 สมเด็จพระ​บวร​ราช​เจ้า​มหา​เสนานุ​รักษ์​ ได้ทรงสร้าง​กุฏิ​ด้านหน้า​ 1​ คณะ​ หอ​สวดมนต์​ ศาลา​การ​เปรียญ​ และบูรณะ​ปฏิสังขรณ์​ถาวรวัตถุ​อื่น​ๆ​ ทรง​บรรจุ​อัฐิ​เจ้าฟ้า​กรมหลวง​ศรี​สุนทร​เทพ​ ซึ่งเป็นพระเชษฐภคินี​ ในบริเวณกุฏิ​ที่สร้างใหม่​ และพระราชทาน​นามวัดว่า​วัดดุสิดาราม​ ตั้งอยู่​ในซอยพระปิ่นเกล้า​ 1 เข้าซอยไม่ลึกทางเข้าวัดจะอยู่ซ้ายมือ​ ก่อนถึงวัดภุมริน​ราชปักษี​ หากขับรถมาเลยเข้าไปจะมีลานจอดรถอยู่ซ้ายมือ​ ตรงข้า​มฌาปนสถาน​ จะเห็นพระอุโบสถ​อยู่หลังระเบียงคต​ เป็นแบบขนบเดิม​ มี​ช่อฟ้า​ใบระกา​หางหงส์​ หน้าบัน​มีรูปเทวดานั่งหันหน้า​ไปทางทิศใต้​ ไม่ได้เปิดให้เข้า​ ด้านหน้ามีพระปรางค์​ 2 ข้าง ด้านหลังมีเจดีย์​ 2 ช้าง​ ตั้งที่มุมภายในระเบียงคต​ นอกระเบียงคตทางทิศตะวันออกมี​หอระฆังยอดเจดีย์​ย่อมุม​ไม้​สิบสอง​ ด้านหลังเป็นเจดีย์​ทัศนารมย์​ เป็นคูหาสี่เหลี่ยม​ 2 ชั้นคล้ายหอระฆัง​ มีเจดีย์​ทรงลังกาอยู่ด้านบน​ เมื่อสัปดาห์ก่อนผมได้มาไหว้พระแถบเทเวศร์​บางขุนพรหม​ วันนี้ผมข้ามมาไหว้พระต่อแถบบางยี่ขัน​ เริ่มจากวัดน้อยนาง​หงษ์​ วัดอมรคีรี​ วัดบางยี่ขัน​ วัดดาวดึงส์​ วัดจตุรมิตรพระยาศิริ​และวัดภุมริน​ท​ร์​ ก่อนมาวัดดุสิดาราม​ แล้วจะเดินทะลุไปพิพิธภัณฑ์​เรือราชพิธีครับ

4 /5 Nid Surachai: วัดดุสิดารามวรวิหาร วัดเก่าแก่สมัยอยุธยาตอนปลาย เดิมชื่อวัดเสาปะโคน ทางเข้าวัดอยู่เชิงสะพานพระปิ่นเกล้า เขตบางกอกน้อย และยังมีวัดอีกสองวัดตั้งอยู่ใกล้เคียงกัน คือวัดน้อยทองอยู่และวัดภุมรินทร์ราชปักษี สองวัดหลังนี้เป็นวัดร้างมานาน ปัจจุบันกรมศิลปากรบูรณะซ่อมแซมรวมทั้งซ่อมภาพเขียนสีผนังแนวพุทธศาสนาที่มีอยู่ในโบสถ์ และขึ้นทะเบียนโบราณสถาน ให้รวมอยู่เป็นวัดเดียวกันกับวัดดุสิตาราม ส่วนด้านหน้าวัดดุสิต.มีศาลศาลาเรือโบราณเรียกศาลเจ้าแม่ตะเคียน ภายในมีต้นตะเคียนเก่าแก่ขนาดใหญ่มาก หลายต้น(ลำเรือ) มีรอยขุดลึกขนาดใหญ่ตลอดทั้งลำต้นเพื่อสร้างทำเรือแต่ไม่เสร็จ เดิมต้นตะเคียนนี้จมอยู่ในโคลนชายน้ำหน้าวัด ริมแม่น้ำเจ้าพระยา ได้ขุดขึ้นแล้วอัญเชิญมาอยู่ในศาลาหน้าวัดดุสิต.ประมาณราวปี พ.ศ.2520-21

5 /5 ธวัชชัย อารีย์: วัดดุสิดาราม ได้เข้าไปภายในวัดสวยสมกับเป็นพระอารามหลวง มีภาพเขียนตามฝาผนังที่สวยงามมากและในระเบียงคตมีพระพุทธรูปปิดทองหลายองค์แต่ละองค์มีความงดงามมากๆ สอบถามเรื่องวัดร้างวัดน้อยทองอยู่พระในวัดก็ใจดี พาไปชี้ทางเข้าให้ถึงที่ วัดดุสิดารามเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร ตั้งอยู่เลขที่ 176 ซอยสมเด็จพระปิ่นเกล้า 1 ถนนสมเด็จพระปิ่นเกล้า แขวงอรุณอมรินทร์ เขตบางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร พระอารามนี้เป็นวัดโบราณ เดิมชื่อว่าวัดเสาประโคน ส่วนเรื่องที่จะมีมูลเหตุเป็นมาอย่างไรจึงมีชื่อดังนั้น ไม่ทราบแน่นอน เพราะยังไม่พบหลักฐานยืนยัน มีเพียงแต่เรื่องเล่าว่าเมื่อท่านสุนทรภู่แต่งนิราศภูเขาทองในราว พ.ศ. 2371 แต่โดยอาศัยตามคำบอกเล่าของท่านผู้ที่ยังมีชีวิตอยู่ในปัจจุบัน และมีชาติภูมิอยู่ในถิ่นนี้มาเป็นเครื่องอนุมานในการสันนิษฐาน คงได้เค้าเรื่อง ดังนี้ ในสมัยที่ล่วงมาแล้วประมาณ 60 ปีเศษ ขณะที่ท่านผู้เล่ายังเยาว์อยู่ได้เคยเห็นเสาหินต้นหนึ่ง ขนาดโตประมาณเท่าเสา 4 กำ หรือ 5 กำ สูง 2 ศอกเศษ ปักอยู่ที่มุมภายในพระระเบียงรายรอบพระอุโบสถ ใกล้กับพระเจดีย์ที่ตั้งอยู่ในทิศเหนือด้านหลังพระอุโบสถที่ยังปรากฏอยู่ ณ บัดนี้ ซึ่งในขณะนั้นสถานที่นั้นยังรกเป็นป่าหญ้าคาเป็นที่เคารพนับถือของประชาชนในสมัยนั้น ( นัยว่า ผู้ที่มาดูบางคนก็เห็น แต่บางคนไม่เห็น ) ต่อภายหลังผู้บอกเล่าได้มาดูอีกแต่ไม่เห็น และไม่ทราบว่าเสาหินนั้นสูญหายไปอย่างไร เมื่อไร ดังนั้น เรื่องนี้จึงน่าจะลงมติสันนิษฐานได้ว่าการขนานนามวัดนี้ว่า “เสาประโคน” อาจถือเอาเสาหินนั้นเป็นนิมิตก็ได้ ทั้งตรงกับความหมายของคำว่า “ประโคน” ซึ่งใช้เป็นชื่อเรียกเสาใหญ่ที่ปักหมายเขตแดนอีกด้วย พิจารณาดูก็พอสมเหตุสมผล แต่จะรับรองว่ายุติแน่นอนก็ไม่ได้