5 /5 MR SARID RAENGKRUD: 26 ข้อกฎหมายพยานเบื้องต้น ที่ประชาชนควรรู้
วันนี้เราจะมาพูดถึงเรื่องพยานหลักฐานในคดีอาญา ซึ่งเป็นเรื่องสำคัญที่ประชาชนควรรู้ เพื่อให้เข้าใจกระบวนการยุติธรรมมากขึ้น
1. ประเภทของพยานหลักฐาน
พยานหลักฐานในศาลแบ่งออกเป็น 3 ประเภทหลักๆ คือ
* พยานบุคคล: คือบุคคลที่มาให้การต่อศาลเกี่ยวกับเรื่องราวที่ตนรู้เห็น
* พยานวัตถุ: คือสิ่งของที่เกี่ยวข้องกับคดี เช่น อาวุธที่ใช้ในการกระทำความผิด
* พยานเอกสาร: คือเอกสารที่เกี่ยวข้องกับคดี เช่น บันทึกข้อความ หรือสัญญาต่างๆ
2. หน้าที่ของพนักงานสอบสวนและอัยการ
* พนักงานสอบสวน: มีหน้าที่รวบรวมพยานหลักฐานต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับคดี เช่น สอบปากคำพยาน, เก็บรวบรวมวัตถุพยาน
* พนักงานอัยการ: มีหน้าที่สั่งฟ้องคดีต่อศาล หากพยานหลักฐานเพียงพอ
3. บทบาทของศาล
ศาลมีหน้าที่พิจารณาพยานหลักฐานที่คู่ความนำเสนอ และพิพากษาคดีตามความจริงที่ปรากฏ
4. ความสำคัญของพยานหลักฐาน
พยานหลักฐานเป็นสิ่งสำคัญที่ศาลใช้ในการตัดสินคดี หากพยานหลักฐานไม่เพียงพอ ศาลอาจยกฟ้องจำเลยได้
5. พยานหลักฐานที่ไม่ชอบ
พยานหลักฐานที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย ศาลจะไม่รับฟัง เช่น คำให้การที่ได้มาโดยการข่มขู่ หรือพยานหลักฐานที่ได้มาโดยไม่ชอบ
6. ความน่าเชื่อถือของพยาน
ศาลจะพิจารณาความน่าเชื่อถือของพยานจากหลายปัจจัย เช่น ความเป็นธรรมชาติของคำให้การ, เหตุผลที่สอดคล้องกับพยานหลักฐานอื่นๆ และพฤติการณ์ในคดี
7. ประเภทของพยานบุคคล
* ประจักษ์พยาน: คือพยานที่เห็นเหตุการณ์โดยตรง ศาลให้ความสำคัญกับพยานประเภทนี้มากที่สุด
* พยานแวดล้อม/พยานบอกเล่า: คือพยานที่ไม่เห็นเหตุการณ์โดยตรง แต่รู้เรื่องราวจากผู้อื่น มีน้ำหนักความน่าเชื่อน้อยกว่าประจักษ์พยาน
8. พยานผู้เชี่ยวชาญ
พยานผู้เชี่ยวชาญคือผู้ที่มีความรู้ความสามารถเฉพาะทางในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับคดี เช่น แพทย์ หรือผู้เชี่ยวชาญด้านอาวุธปืน ศาลให้ความสำคัญกับพยานประเภทนี้ หากให้การอย่างน่าเชื่อถือ
9. พยานนิติวิทยาศาสตร์
พยานนิติวิทยาศาสตร์ เช่น ผลตรวจบาดแผล, ลายพิมพ์นิ้วมือ หรือ DNA เป็นพยานหลักฐานสำคัญที่ศาลให้ความสำคัญ แต่ต้องมีพยานผู้เชี่ยวชาญมาเบิกความประกอบ
10. การซักค้านพยาน
คู่ความมีสิทธิซักค้านพยานของอีกฝ่าย เพื่อหาข้อพิรุธ หรือยืนยันความถูกต้องของคำให้การ
11. การชั่งน้ำหนักพยานหลักฐาน
ศาลจะนำพยานหลักฐานทั้งหมดมาชั่งน้ำหนักความน่าเชื่อถือ ก่อนที่จะพิพากษาคดี
12. หลักการตัดสินคดี
* คดีแพ่ง: ศาลจะพิจารณาว่าฝ่ายใดมีพยานหลักฐานน่าเชื่อถือมากกว่า
* คดีอาญา: ศาลจะพิจารณาว่าพยานหลักฐานของโจทก์น่าเชื่อถือหรือไม่ หากไม่น่าเชื่อถือ ศาลจะยกฟ้องจำเลย
13. ความสำคัญของการแสวงหาพยานหลักฐาน
คู่ความมีหน้าที่แสวงหาพยานหลักฐานมาสนับสนุนข้อกล่าวอ้างของตนเอง หากไม่แสวงหาพยานหลักฐานมา ศาลอาจไม่เชื่อ และอาจแพ้คดีได้
14. การอุทธรณ์
หากไม่พอใจกับคำพิพากษาของศาลชั้นต้น คู่ความมีสิทธิอุทธรณ์ไปยังศาลสูงได้ภายในระยะเวลาที่กำหนด
15. คำพิพากษา
คำพิพากษาของศาลจะมีการวิเคราะห์พยานหลักฐานทั้งหมด และระบุเหตุผลที่ศาลเชื่อหรือไม่เชื่อพยานหลักฐานนั้นๆ
16. ความยุติธรรม
ศาลจะตัดสินคดีโดยอาศัยเหตุผลที่เกิดจากการพิเคราะห์ความน่าเชื่อถือของพยานหลักฐาน ไม่ได้ตัดสินตามกระแสสังคม หรือความรู้สึกส่วนตัว
17. การปล่อยวาง
หากได้พยายามอย่างเต็มที่แล้ว แต่ผลคำพิพากษายังไม่เป็นที่พอใจ ก็คงต้องทำใจ และเชื่อว่าความจริงจะปรากฏในที่สุด
18. การสอนนักศึกษา
การทำอะไรไม่เต็มที่แล้วไม่สำเร็จ เป็นสิ่งที่น่าเสียใจและต้องโทษตัวเอง แต่หากได้พยายามอย่างเต็มที่แล้ว ก็ไม่ต้องเสียใจ
19. ความสำคัญของพยานหลักฐาน
พยานหลักฐานมีความสำคัญอย่างยิ่งในการดำเนินคดี ดังนั้นคู่ความจึงควรให้ความสำคัญกับการแสวงหาและรวบรวมพยานหลักฐาน
20. การปรึกษาทนายความ
หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับเรื่องพยานหลักฐาน ควรปรึกษาทนายความเพื่อขอคำแนะนำ
21. การเรียนรู้กฎหมาย
ประชาชนควรเรียนรู้กฎหมายเกี่ยวกับพยานหลักฐาน เพื่อให้เข้าใจสิทธิและหน้าที่ของตนเอง
22. การมีส่วนร่วมของประชาชน
ประชาชนสามารถมีส่วนร่วมในการตรวจสอบการทำงานของศาล และการนำเสนอข่าวสารเกี่ยวกับคดีต่างๆ
23. ความโปร่งใส
กระบวนการยุติธรรมควรมีความโปร่งใส เพื่อให้ประชาชนเกิดความเชื่อมั่น
24. การเข้าถึงความยุติธรรม
ประชาชนทุกคนควรมีโอกาสเข้าถึงความยุติธรรมอย่างเท่าเทียมกัน
25. การเคารพกฎหมาย
การเคารพกฎหมายเป็นหน้าที่ของประชาชนทุกคน
26. การสร้างสังคมที่เป็นธรรม
การสร้างสังคมที่เป็นธรรมเป็นหน้าที่ของทุกคนในสังคม
หวังว่าข้อมูลเหล่านี้จะเป็นประโยชน์แก่ประชาชนในการเข้าใจเรื่องพยานหลักฐานในคดีอาญามากขึ้น