5 /5 Suporn Kulwatnantachai: พระอารามหลวงขนาดใหญ่ สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยุรวงศ์ (ดิศ) ได้อุทิศสวนกาแฟซึ่งมีอาณาเขตติดกับบ้านสมเด็จเจ้าพระยาฯ สร้างเป็นวัดถวายเป็นพระอารามหลวง ในสมัยรัชกาลที่ 3 พระราชทานนามว่าวัดประยุรวงศาวาส ชาวบ้านนิยมเรียกว่าวัดรั้วเหล็ก เพราะมีรั้วเหล็กเป็นกำแพงวัดอยู่เป็นบางตอน วัดตั้งอยู่บนถนนประชาธิปกริมสะพานพระพุทธยอดฟ้า ฝั่งธนบุรี หากมาจากฝั่งกรุงเทพต้องเลี้ยวซ้ายเข้าถนนสมเด็จเจ้าพระยา แล้วเลี้ยวซ้ายเข้าถนนพญาไม้ไปวกกลับใต้สะพาน จึงจะเลี้ยวขวาเข้าวัดได้ ที่หน้าวัดจะเห็นเขามอคือภูเขาจำลอง และเมื่อเข้าวัดจะเห็นพระวิหารกำลังบูรณะ และพระอุโบสถอยู่ทางซ้ายมือ เพื่อไม่ให้รีวิวยาวเกินไปผมขอแยกไปลงที่เขามอและพระอุโบสถ ถัดเข้าไปเป็นพระบรมธาตุมหาเจดีย์ สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยุรวงศ์เป็นผู้เริ่มสร้าง ยังไม่แล้วเสร็จก็ถึงแก่พิราลัยเสียก่อน ต่อมาสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง) ได้สร้างพระเจดีย์ต่อจนเสร็จสมบูรณ์ในสมัยรัชกาลที่ 4 พระบรมธาตุมหาเจดีย์นี้เป็นที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุตั้งแต่ปลายสมัยรัชกาลที่ 5 ล่าสุดวัดได้รับรางวัลยอดเยี่ยมอันดับหนึ่ง (award of excellence) ในโครงการบูรณะพระบรมธาตุมหาเจดีย์วัดประยุรวงศาวาส ด้านการอนุรักษ์วัฒนธรรมในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกจากยูเนสโก พระเจดีย์เป็นทรงลังกาขนาดใหญ่สีขาว สูง 60.5 เมตร (เป็นรองแค่พระปรางค์วัดอรุณที่สูง 81.85 เมตรและภูเขาทองวัดสระเกศที่สูง 77 เมตร) มีช่องคูหาเรียงรายล้อมรอบชั้นล่างพระเจดีย์ ชั้นบนจากช่องคูหาขึ้นไปมีพระเจดีย์เล็ก 18 องค์เรียงรอบพระเจดีย์ใหญ่ ทางทิศตะวันออกมีประตูเข้าสู่ด้านในพระเจดีย์ จัดแสดงพระกรุที่พบบนองค์พระเจดีย์ใหญ่ ทางซ้ายมีพระปางมารวิชัยล้อมรอบด้วยพระยืนด้านหลังและพระนั่งด้านหน้า ทางขวามีพระสารีริกธาตุที่พบบนองค์พระเจดีย์ใหญ่ ข้างในด้านหน้าพระเจดีย์มีพระหยกขาวปางปฐมเทศนาและพระอัครสาวกสองข้าง ด้านหลังมีทางขึ้นบันไดไปชั้นบนพระเจดีย์มีทางเดินประทักษิณได้รอบ เมื่อสัปดาห์ก่อนผมได้มาไหว้พระเก้าวัดแถบพรานนก วันนี้ผมมาไหว้พระฝั่งธนบุรีต่อ เริ่มจากเดินข้ามสวนลอยฟ้ามาวัดประยุรวงศาวาส แล้วจะเดินไปต่อวัดกัลยาณมิตรครับ
