5 /5 Jarernpong Promsorn: ถือเป็นโบราณสถานที่มีอายุเก่าแก่กว่าเมืองซิงโกราที่เป็นรัฐสุลต่าน จึงกลายเป็นหลักฐานสำคัญอย่างหนึ่งถึงพัฒนาการทางสังคมและการตั้งถิ่นฐานก่อนเป็นซิงโกรา
ทำเลที่ตั้งของเจดีย์เขาน้อย สามารถมองเห็นทั้งฝั่งทะเลนอก (อ่าวไทย) ด้านบ้านเล และฝั่งทะเลใน (ทะเลสาบสงขลา) ด้านเกาะยอ จึงถือเป็นชัยภูมิที่ดีและเหมาะสมสำหรับการสังเกตการณ์ความเป็นไปในพื้นที่ดังกล่าว
บริเวณภูเขาน้อย ซึ่งเป็นที่ตั้งของเจดีย์ เป็นภูเขาที่ล้อมรอบไปร่องรอยของลำน้ำ จึงเชื่อว่า ในสมัยก่อนจะมีการใช้ประโยชน์ในการสัญจรมายังเจดีย์แห่งนี้ได้
กรมศิลปากรได้สันนิษฐานว่า เดิมนั้น เจดีย์เขาน้อยน่าจะถูกสร้างด้วยศิลปะแบบทวรวดีและศรีวิชัย เมื่อประมาณ พ.ศ. 1800 เป็นต้นมา แล้วต่อมาได้ปฏิสังขรต่อเนื่องหลายครั้งจนกระทั่งกลายเป็นศิลปกรรมแบบศรีชัยปนอยุธยาแบบที่เห็นในปัจจุบัน ก่อนจะถูกทิ้งร้างไปในที่สุด ตัวสัณฐานของเจดีย์ที่เหลืออยู่ ปรากฎผังขนาดประมาณ 20x20 เมตร บริเวณฐานทำเป็นซุ้มประดิษฐานพระพุทธรูป ส่วนตัวยอดสถูปไม่ปรากฎให้เห็นแล้ว
